شهادت و قربانی در اسلام: بسترهای جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی

تکاملِ مفاهیمِ شهادت در قلمروِ اسلام جهاد و قربانی‌کردنِ خویشتن در اسلام در قلمرو عرب‌مسلمانان به‌دلیلِ ازهم‌پاشیدگیِ امپراتوری عثمانی و ایجادِ نهادهای سیاسی جدیدِ تحتِ حمایتِ بیگانگان دستخوشِ تغییراتی شد. این نهادها مصمم بودند تا تمرکزِ جدیدی بر هویتِ ملی ایجاد کنند. هدفشان بجای جهاد در مقابلِ کافران و یا در میدانِ جنگ دستورِ کارِ ملی نخبگانِ، که بر نام‌نویسیِ برای سربازی و جهادِ همگانی تأکید داشتند، این بود که به مهارت‌های انسانی و منابعِ ملیِ کشور به‌عنوانِ کلیدی در جهتِ کسبِ نیرویِ اقتصادی و قدرت ملی توجه کرده و آنها را گسترش بدهند. ترویجِ روایتِ شهریِ جهاد به مدرنیست‌های Read More …

شهادت و قربانی در اسلام: بسترهای جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی-بخش دوم

ایده‌ی شهادت و شهادتِ ایده‌آل که نشات‌گرفته از اعتماد به باورهای فرد است در بیشترِ ادیان به عنوان مظهری از وفاداری و سرسپردگی به خداوند درنظر گرفته می‌شود. شهادت در ادیانِ توحیدی از یهودیت و مسیحیتِ نخستین به‌پا خواست. با این حال، در دهه‌های اخیر در رسانه‌ها و گفتمان‌های عمومی، شهادت، به‌صورتِ عمده با عنوانِ حملاتِ انتحاری توسطِ اسلام‌گرایانِ رادیکال و نحوه‌ی عملکرد آنها معرفی شده است. این در حالی است که شهادت به‌صورت پیوسته یک کُنشِ فردی است و برای پیروانِ همه‌ی ادیان به‌عنوان یک مدل رفتارِ شایسته بکار رفته و به‌همین ترتیب پیامدهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگیِ فراوانی Read More …

شهادت و قربانی در اسلام: بسترهای جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی-بخش اول

مرگ از پدیده‌هایی است که می‌توان برای آن گونه‌های مختلفی را در نظر گرفت. بخشی از این گونه‌ها در فضای علمی نظیرِ علمِ پزشکی تعریف و به رسمیت شناخته شده‌اند و با یک اصطلاحِ تخصصی Term  تعریفی جهانی از خود بجای می‌گذارند و کاملاً هم در هر فضا و اجتماعی معلوم‌الحال و قابلِ تشخیص هستند. امّا  به رسمیت‌شناختنِ برخی از این گونه‌های مرگ هنگامی می‌تواند مجاز و تعریف‌شده باشد که از نگاهِ کاربرانِ آن فرهنگ هم معنادار شود. یعنی آن‌ها براساسِ تجربه‌ی زیسته‌شان گونه‌ای از مرگ را درک کرده و آن را از دیگر گونه‌های مرگ متمایز کنند.در اینجا باید Read More …